Phí gas là gì? Hiểu rõ về phí gas là điều cần thiết bởi nó có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận ròng mà nhà đầu tư thu về sau mỗi giao dịch. Do tầm quan trọng của việc tối ưu hóa chi phí giao dịch, các hướng dẫn về cách tiết kiệm phí gas ngày càng được quan tâm và phổ biến. Chính vì vậy, bài viết này sẽ cung cấp thêm một số mẹo hữu ích giúp các nhà giao dịch giảm thiểu khoản phí gas khi thực hiện các giao dịch trên mạng lưới blockchain.
Phí Gas là gì?
Vậy, gas fee là gì? Hiểu một cách đơn giản, khi người dùng triển khai các smart contract trên mạng lưới blockchain như Ethereum, họ sẽ phải trả một khoản phí gọi là Gas fee. Khoản phí này tương ứng với lượng tài nguyên tính toán cần thiết để xử lý và xác thực giao dịch đó trên blockchain. Như vậy, Gas fee đóng vai trò là một đơn vị đo lường công sức tính toán mà mạng lưới phải thực hiện và Gas fee chính là số tiền mà người dùng phải chi trả cho công việc này để giao dịch của họ được hoàn thành.
Phí gas trên blockchain không được tính dựa theo giá trị giao dịch như ETH, mà được định lượng bằng đơn vị gọi là gas, với mức giá cụ thể gọi là “Gas Price”. Trader có thể chủ động lựa chọn mức phí cao hơn nếu muốn lệnh của mình được xác nhận nhanh hơn. Tốc độ xử lý cao thường đi kèm với chi phí cao hơn, phản ánh mức độ ưu tiên mà người dùng mong muốn.
Mức phí này không cố định mà thay đổi liên tục tùy thuộc vào tình trạng mạng. Khi blockchain bị nghẽn thường do khối lượng giao dịch tăng đột biến, phí gas sẽ leo thang do các lệnh phải cạnh tranh để được xác nhận trước. Điều này không chỉ khiến thời gian chờ kéo dài mà còn làm chi phí thực thi giao dịch đội lên đáng kể.
Với những ai thường xuyên giao dịch hoặc tương tác với các smart contract, đặc biệt là trader mới, việc hiểu rõ cách hoạt động của phí gas là yếu tố quan trọng. Kiểm soát tốt chi phí này sẽ giúp bạn tránh bị “đốt ví” không cần thiết và nâng cao hiệu quả khi vận hành trên các nền tảng blockchain.
Phân biệt Gas Price và Gas Limit
Phí gas trong mạng lưới blockchain được hình thành từ hai yếu tố then chốt mà người dùng cần đặc biệt lưu ý:
- Gas Price
- Gas Limit
Gas Limit
Gas Limit là mức trần về lượng gas mà trader sẵn sàng chi trả để thực hiện một giao dịch hoặc thao tác cụ thể trên blockchain. Con số này không phải lúc nào cũng cố định, mà sẽ thay đổi tùy theo mức độ phức tạp của giao dịch cũng như tình trạng mạng tại thời điểm xử lý. Một số loại giao dịch phổ biến đã được thiết lập sẵn giá trị gas mặc định, nhưng người dùng vẫn có thể tùy chỉnh giới hạn này theo nhu cầu thực tế.
Giao dịch càng nhiều bước xử lý hoặc tương tác sâu với hợp đồng thông minh, thì càng cần nhiều gas để hoàn tất. Vì vậy, việc đặt gas limit phù hợp không chỉ giúp đảm bảo giao dịch được xác nhận, mà còn giúp kiểm soát rủi ro bị từ chối do thiếu gas giữa chừng.
Gas Price
Gas Price hay giá gas là số lượng token gốc của mạng lưới blockchain mà người thực hiện giao dịch chấp nhận trả cho mỗi đơn vị gas tiêu thụ trong quá trình xử lý giao dịch đó.
Giá gas đóng vai trò then chốt trong việc quyết định tốc độ xác nhận giao dịch bởi các thợ đào (miner) hoặc người xác thực (validator) trên mạng lưới đồng thời ảnh hưởng đến thời gian giao dịch được thêm vào một khối mới.
- Nếu người dùng trả phí gas cao hơn, các thợ đào hoặc người xác thực sẽ được thưởng nhiều hơn và ưu tiên xử lý giao dịch cho người dùng đó nhanh hơn.
- Khi người dùng không trả phí gas cao thì thời gian chờ xác nhận giao dịch sẽ kéo dài. Với các giao dịch không khẩn cấp, việc giảm phí gas là một cách tiết kiệm chi phí hữu ích cho người dùng.
Đặc biệt trên blockchain Ethereum, đơn vị tính Gas Price là Gwei. Đây cũng là một mệnh giá của ETH, 1 Gwei = 0.000000001 ETH.
Ví dụ, thay vì diễn đạt phức tạp “mức phí gas là 0,000000001 ETH”, trader có thể nói ngắn gọn “Gas Fee là 1 Gwei”. Ethereum hiện đang là một nền tảng blockchain đặc biệt hấp dẫn đối với các dApp, trở thành cơ sở hạ tầng quan trọng cho việc xây dựng và mở rộng của chúng. Đối với các nhà giao dịch trong lĩnh vực DeFi, việc hiểu sâu sắc về hệ thống của Ethereum và chi phí gas trên mạng lưới này là điều thiết yếu để có thể nắm bắt kịp thời các xu hướng đang diễn ra trên thị trường.
Khi thực hiện một giao dịch trên mạng lưới Ethereum, người dùng có thể thiết lập giới hạn gas (gas Limit) là 21.000 đơn vị và Gas price là 106 Gwei. Điều này có nghĩa là người dùng trả 0,002226 ETH để giao dịch được xử lý với chi phí giao dịch là 0,002226 ETH.
Tầm quan trọng của Gas Fee là gì?
Phí gas ra đời mang lại:
- Giảm thiểu spam trên mạng lưới đã được triển khai hiệu quả dẫn đến sự cải thiện đáng kể về mức độ an toàn và bảo mật tổng thể của hệ thống.
- Hiệu quả thực thi của các thuật toán xử lý giao dịch đã được nâng cao một cách đáng kể. Để giảm thiểu chi phí giao dịch, các nhà phát triển cần tiếp tục tối ưu hóa và giảm bớt số lượng các bước cần thiết trong quy trình mở một giao dịch.
- Lượng năng lượng điện toán mà các miner tiêu thụ trong quá trình cố gắng xử lý các giao dịch sẽ được bù đắp thông qua khoản phí gas mà người dùng chi trả cho mỗi giao dịch thành công.
Sự tác động của Gas Fee đối với mạng lưới Blockchain
Phí gas đóng một vai trò thiết yếu và không thể thiếu đối với hoạt động của hệ thống blockchain:
Vai trò then chốt của phí Gas trong mạng lưới Blockchain
Gas Fee đóng vai trò là nguồn lợi nhuận chính cho những cá nhân tham gia vào quá trình mining hoặc xác thực các giao dịch trên mạng lưới blockchain. Tương tự như một cơ chế tự điều chỉnh, phí gas khuyến khích nhiều người tham gia vào mạng lưới để cung cấp năng lực bảo mật và tính toán qua đó duy trì hoạt động ổn định và an toàn của toàn bộ hệ thống.
Gas Fee giúp ngăn chặn tấn công DDoS bằng cách buộc người gửi trả phí, làm tốn kém việc gửi nhiều yêu cầu không mong muốn.
Gas Fee tác động như thế nào lên mạng lưới blockchain?
Gas Fee tác động đa chiều lên tính phi tập trung của blockchain:
- Việc thiết lập phí gas theo cơ chế thị trường sẽ khuyến khích sự cạnh tranh giữa những người dùng muốn gửi giao dịch. Mỗi người có quyền tự do lựa chọn mức phí phù hợp với nhu cầu về tốc độ xử lý giao dịch của mình. Điều này góp phần duy trì tính dân chủ trong quá trình quyết định chi phí và tốc độ giao dịch trên mạng lưới.
- Người sử dụng có quyền kiểm soát chi phí giao dịch của mình, cụ thể là nhà giao dịch có khả năng tự do điều chỉnh mức phí gas mà họ sẵn sàng chi trả để giao dịch được xử lý trên mạng lưới.
- Phí gas đóng vai trò then chốt trong việc duy trì tính độc lập của blockchain, giúp loại bỏ sự chi phối từ bất kỳ tổ chức hay cơ quan trung ương nào. Cơ chế này củng cố mạnh mẽ bản chất phi tập trung vốn có của blockchain đồng thời tăng cường tính minh bạch và rõ ràng trong mọi hoạt động của hệ thống.
Gas Fee và ảnh hưởng đối với DApp
Trong hệ sinh thái phát triển các dApp, gas fee đóng một vai trò không thể phủ nhận, cụ thể:
Vai trò của phí Gas đối với DApp
Gas fee là nguồn thu nhập chính và hết sức quan trọng cho sự phát triển và duy trì của DApp. Người dùng sẽ thanh toán khoản phí này để đảm bảo tính ổn định và hiệu quả hoạt động của ứng dụng. Phí gas còn tạo động lực mạnh mẽ cho cả các nhà phát triển riêng lẻ và cộng đồng nói chung trong việc đóng góp vào quá trình nâng cấp và xây dựng dApp ngày càng hoàn thiện hơn.
Ngoài ra, phí gas còn đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý hiệu quả tài nguyên của mạng lưới blockchain bằng cách thiết lập giới hạn chi phí giao dịch. Điều này giúp ngăn chặn tình trạng mạng bị quá tải do số lượng giao dịch lớn và đồng thời bảo vệ mạng lưới khỏi các cuộc tấn công có thể gây gián đoạn hoạt động.
Phương pháp quản lý Gas Fee trong DApp
Bên cạnh vai trò thiết yếu trong việc duy trì hoạt động ổn định của mạng lưới blockchain, phí gas còn ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm người dùng (trader) và sự tồn tại, phát triển của các dApp. Do đó, việc quản lý hiệu quả phí gas được xem là yếu tố then chốt, quyết định sự thành công của một dApp trong hệ sinh thái này.
- Chọn mức phí Gas phù hợp: Trader cần thận trọng xem xét việc lựa chọn mức phí gas đối với các giao dịch trong DApp. Sự cân nhắc này liên quan trực tiếp đến sự đánh đổi giữa tốc độ xác nhận giao dịch mong muốn và chi phí giao dịch mà họ sẵn lòng chi trả.
- Đặt Gas Limit theo nhu cầu cụ thể: Trader cần xác định mức gas limit phù hợp với yêu cầu cụ thể của giao dịch mà họ muốn thực hiện. Việc này nhằm đảm bảo rằng giao dịch có đủ tài nguyên để được xử lý thành công theo đúng quy trình đã định.
- Ứng dụng công nghệ Layer 2: Một số dApp có khả năng tận dụng các giải pháp mở rộng Layer 2 ví dụ như zk-rollups hay Optimistic rollups để giảm đáng kể chi phí gas cho người dùng đồng thời cải thiện hiệu suất giao dịch của ứng dụng.
- Thông báo chi phí cho người dùng: Trước khi người dùng thực hiện giao dịch, dApp sẽ thông báo mức phí gas ước tính, giúp họ đưa ra quyết định và đảm bảo tính minh bạch của mạng lưới.
Vì sao Gas Fee thường xuyên biến động?
Phí gas trên blockchain không cố định mà thay đổi liên tục theo thời gian, phụ thuộc vào nhiều yếu tố mang tính thị trường và kỹ thuật. Dưới đây là những nguyên nhân chính khiến chi phí này biến động:
Tình trạng nghẽn mạng
Khi khối lượng giao dịch tăng cao, khả năng xử lý của blockchain bị quá tải, dẫn đến việc người dùng buộc phải nâng giá gas nếu muốn giao dịch được xác nhận sớm. Áp lực cạnh tranh khiến chi phí xử lý lệnh cũng tăng theo.
Cơ chế cạnh tranh phí
Gas hoạt động theo hình thức đấu giá. Mỗi giao dịch được ưu tiên dựa trên mức giá gas mà người dùng đề xuất. Khi có quá nhiều lệnh cùng lúc, người trả phí cao hơn sẽ được xác nhận trước, đẩy mặt bằng giá gas trung bình tăng lên.
Biến động giá của token gốc
Vì gas được tính bằng đơn vị của token blockchain như ETH, nên khi giá ETH biến động mạnh, giá trị thực của phí giao dịch (quy đổi sang USD hoặc các loại tiền fiat) cũng thay đổi, ngay cả khi lượng gas tiêu thụ không đổi.
Độ phức tạp của giao dịch
Giao dịch càng phức tạp, càng tiêu tốn nhiều tài nguyên tính toán, đồng nghĩa với việc cần nhiều gas hơn. Ví dụ: chuyển token đơn thuần tốn ít phí hơn so với gọi một smart contract hoặc tương tác với DeFi protocol.
Cấu hình phí do người dùng đặt
Người dùng có thể tuỳ chỉnh Gas Price và Gas Limit khi gửi lệnh. Nếu đặt quá thấp, giao dịch có thể bị kẹt hoặc từ chối xử lý. Nếu đặt cao, giao dịch được ưu tiên, nhưng đi kèm là chi phí tăng.
Ảnh hưởng từ Layer 2 và các cơ chế cải tiến
Các giải pháp mở rộng như Layer 2 (Optimistic Rollups, ZK-Rollups) xử lý phần lớn giao dịch ngoài chuỗi chính, giúp giảm áp lực mạng và cắt giảm đáng kể phí gas. Đồng thời, cơ chế cải tiến như EIP-1559 trên Ethereum cũng góp phần điều tiết chi phí hợp lý hơn thông qua hệ thống base fee và cơ chế burn.
Tóm lại, phí gas chịu ảnh hưởng đồng thời từ trạng thái mạng, hành vi thị trường, yếu tố kỹ thuật lẫn công nghệ mở rộng. Hiểu rõ các biến số này sẽ giúp trader chủ động tối ưu chi phí và nâng cao hiệu quả giao dịch, đặc biệt trong giai đoạn mạng có biến động cao.
Phí gas trong một số Blockchain tiêu biểu
Trong hệ sinh thái blockchain, gas fee cho mỗi giao dịch sẽ được thanh toán bằng đồng tiền điện tử gốc của chính blockchain đó. Điều này có nghĩa là đơn vị tiền tệ được sử dụng để tính phí gas sẽ khác nhau, tùy thuộc vào nền tảng blockchain cụ thể mà giao dịch được thực hiện.
Một cách hiểu khác là khi thực hiện giao dịch hoặc trao đổi token trên một blockchain cụ thể, người dùng nên ưu tiên sử dụng đồng tiền điện tử gốc của chính blockchain đó để chi trả phí gas. Điều này thường giúp giao dịch diễn ra thuận lợi và có thể tối ưu hóa chi phí.
Mức phí gas sẽ khác nhau giữa các blockchain khác nhau. Do đó, khi muốn thực hiện giao dịch trên một blockchain cụ thể, người dùng cần đảm bảo sở hữu đồng tiền điện tử gốc của blockchain đó để chi trả cho phí gas. Ví dụ:
- Ethereum: Mua, bán, lưu trữ ERC20 như ERC20, USDT, ETH,…Gas fee sẽ được trả bằng chính đồng ETH (Ether).
- Solana: Mua, bán, lưu trữ token SPL như SRM, RAY,…Gas fee được trả bởi đồng Sol (Solana).
- Binance Smart Chain: Mua, bán, lưu trữ token BEP20,… Gas fee sẽ chi trả bằng đồng BNB (Binance Coin).
Khi một nhà giao dịch vẫn đang cân nhắc lựa chọn loại tiền điện tử phù hợp để thanh toán phí gas trên các nền tảng blockchain khác nhau, việc tham khảo bảng tổng hợp so sánh mức phí hiện tại có thể cung cấp thông tin hữu ích cho quyết định của họ.
Giải thích:
- Father Token: Có nghĩa là loại tiền điện tử mà nhà giao dịch sử dụng để thanh toán phí gas sẽ phải là đồng tiền gốc của chính blockchain mà giao dịch đó được thực hiện.
- Child Token: Là các tiêu chuẩn token được hỗ trợ bởi blockchain tương ứng của chúng.
Một số phương pháp giao dịch giúp tiết kiệm và tối ưu hóa phí gas
Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể xem xét để giảm thiểu chi phí gas khi thực hiện các giao dịch:
Phương pháp tối ưu hoá trong giao dịch để giảm chi phí
Hãy cùng BlogTrading tìm hiểu những phương pháp hiệu quả để tối ưu hóa quá trình giao dịch của bạn từ đó giảm thiểu chi phí phát sinh và nâng cao hiệu suất giao dịch một cách đáng kể sau đây nhé:
- Giản lược trong việc tính toán: Giảm Gas Used bằng cách hạn chế lệnh tính toán phức tạp và tối ưu hóa mã nguồn hợp đồng thông minh để giảm chi phí.
- Chọn chính xác hình thức giao dịch: Việc lựa chọn loại giao dịch phù hợp với mục đích thực hiện có thể giúp tối ưu hóa chi phí gas. Ví dự sử dụng lệnh “CALL” thay vì “DELEGATECALL” sẽ hiệu quả hơn về mặt chi phí giao dịch.
- Ứng dụng giải pháp Layer 2: Cân nhắc dùng giải pháp lớp 2 (zk-rollups, Optimistic Rollups) đối với những giao dịch ngoại tuyến để giảm mức chi phí thấp hơn.
- Thực Hiện Batch Transaction: Việc đồng thời gửi nhiều giao dịch có tiềm năng giảm chi phí tổng thể do tận dụng tối đa lượng gas được sử dụng trong mỗi giao dịch riêng lẻ.
Các chiến lược để chọn mức phí gas khi gửi giao dịch
Hãy cùng Blogtrading khám phá cách chọn Gas Fee tối ưu để cân bằng chi phí và tốc độ giao dịch. Đừng bỏ qua các chiến lược hiệu quả này nhé.
- Bám sát trạng thái của mạng lưới: Việc theo dõi trạng thái mạng giúp nhà giao dịch chọn mức gas phù hợp. Mạng nghẽn có thể cần phí gas cao hơn để giao dịch được ưu tiên.
- Sử dụng dịch vụ dự báo Gas Fee: Sử dụng các dịch vụ dự báo phí gas trực tuyến để ước tính mức giá phù hợp với tốc độ giao dịch mong muốn của bạn.
- Suy xét lựa chọn giữa chi phí hay tốc độ xử lý: Với các giao dịch không khẩn cấp và không cần ưu tiên, người dùng có thể chọn mức phí gas thấp hơn để tiết kiệm chi phí, chấp nhận tốc độ xử lý chậm hơn.
- Đặt mốc Gas Limit phù hợp: Đặt Gas Limit phù hợp với độ phức tạp của giao dịch để tránh lãng phí chi phí không cần thiết.
Thông qua việc áp dụng những chiến lược đã được đề xuất, nhà giao dịch có khả năng tối ưu hóa chi phí gas và đồng thời thiết lập được sự cân bằng hợp lý giữa chi phí và tốc độ xử lý giao dịch trên mạng lưới blockchain.
Kết luận
Trên đây là những kiến thức cốt lõi về phí Gas là gì mà Blogtrading tổng hợp và muốn chia sẻ đến bạn đọc. Để tiếp tục trang bị thêm những thông tin hữu ích về đầu tư tài chính và tìm kiếm các phương pháp tối ưu hóa lợi nhuận, bạn đừng quên theo dõi các bài viết mới nhất tại Blogtrading nhé.
