Một trong các vấn đề thường thấy ở những thị trường tiền mã hoá chính là tính thanh khoản thấp ảnh hưởng lớn đến sự vận hành của mạng lưới. Nhưng sự có mặt của Liquid Restaking được xem như là một biện pháp xử lý các vấn đề staking thanh khoản kiểu truyền thống. Vậy Liquid Restaking là gì? Cách thức vận hành của Liquid Restaking có phức tạp không? Và ưu nhược điểm ở Liquid là gì? Để hiểu rõ hơn về chất xúc tác của thị trường crypto thì đừng bỏ qua nội dung bài viết dưới đây.
Liquid Restaking là gì?
Liquid Restaking còn được gọi với cái tên là tái staking thanh khoản. Đây là mô hình nhằm cải thiện hiệu quả dùng vốn ở hệ sinh thái DeFi. Cơ chế trên sẽ cho phép nhà đầu tư được khai thác triệt để những token đã staking thanh khoản (LST) có thể kể đến như pufETH, ezETH, stETH, wstETH, rsETH,… để stake thêm lần nữa bằng những giao thức như EigenLayer. Suy cho cùng là để giúp cho người dùng được nhận mức lợi nhuận tốt nhất mà không phải rút về ETH gốc được stake trước đó.
Mục đích của hoạt động Liquid Restaking là gì? Cụ thể có thể kể đến là:
- Gia tăng thêm nhiều tầng lợi nhuận: Nhờ restake nhà đầu tư lại được nhận thưởng thêm, biện pháp trên là cách từ một nguồn vốn tạo nên thu nhập kép.
- Duy trì khả năng thanh khoản: Không phí thời gian cho việc lock stake, nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch hay những hoạt động khác ở DeFi nhờ vào LRT.
- Tăng cường tính bảo mật cho hệ sinh thái: Sử dụng restaking chính là đang góp phần cung cấp nguồn tài nguyên về bảo mật cho những dịch vụ Active Validation Services (AVS) như dữ liệu sẵn có của hệ thống (data availability layer), oracle hay trình sắp xếp thứ tự giao dịch (sequencer).
Phương thức vận hành của Liquid Restaking
Phía trên thông tin đã giúp bạn tổng quan hiểu được Liquid Restaking là gì rồi. Về cách thức hoạt động, quy trình được tiến hành theo những bước khá cơ bản nhưng hiệu quả lại cực cao. Theo đó:
- Stake ban đầu: Các ETH hay token ETH được nhà đầu tư stake chuyển đến nền tảng như Rocket Pool, Lido hay ether.fi nhằm nhận về token biểu trưng LST. Tài sản trên dùng trong giao dịch và đem đến phần thưởng staking.
- Tái staking (restake): Ngay khi có được LST, người dùng tiếp tục restake nó ở những giao thức như EigenLayer. Vào lúc triển khai bước này, sẽ có thêm loại token là Liquid Restaking Token (LRT). Nó không chỉ biểu trưng cho giá trị của LST đã restake mà còn thể hiện phần thưởng được nhận từ đa lớp bảo mật ở hệ thống.
- Tận dụng LRT ở DeFi: Tính ứng dụ của LRT ở DeFi vô cùng đa dạng như canh tác lợi suất (yield farming), giao dịch (trading) hay cho vay (lending), qua đó hình thành nên nguồn thu nhập mới thay vì để tài sản thụ động.
Phân biệt Liquid Staking, Staking truyền thống và Liquid Restaking
Ở quá trình khai thác lợi nhuận cao nhất, nhà đầu tư sẽ có nhiều hướng để staking cùng mức độ linh động cùng rủi ro khác nhau. Có 3 hình thức đáng chú ý nhất là liquid restaking, liquid staking và staking kiểu truyền thống. Từng mô hình sẽ có ưu điểm riêng đối với việc sử dụng vốn, tiềm năng sinh lời và khả năng thanh khoản. Bên dưới là bảng so sánh của ba mô hình này:
| Đặc điểm | Staking truyền thống | Liquid Staking | Liquid Restaking |
| Khả thanh khoản | Vào thời gian staking tài sản sẽ bị khoá | Sở hữu token LST đại diện để áp dụng giao dịch | LRT ứng dụng đa dạng ở những giao thức DeFi |
| Lợi nhuận | Phần thưởng chỉ có từ staking cơ bản | Lợi nhuận từ staking cùng lợi tức từ những sản phẩm của DeFi | Nguồn lợi nhuận phong phú: restaking, staking cùng phần thưởng từ AVS |
| Rủi ro | Có rủi ro về slashing và biến động giá của ETH | Có thêm rủi ro từ smart contract, LST bị de-peg | Rủi ro vì cấu trúc phức tạp và còn phụ thuộc vào lớp hạ tầng |
Có thể thấy, đối với người vừa bắt đầu, lựa chọn an toàn nhất là staking truyền thống. Khi nắm rõ cơ chế hoạt động và chấp nhận được rủi ro cao thì bạn có thể sử dụng mô hình dùng vốn hiệu quả hơn với liquid staking, hay mở rộng đa dạng nguồn lợi nhuận liquid restaking. Nhưng qua mỗi bước tiến, hoạt động xem xét rủi ro một cách cẩn trọng là vô cùng cần thiết.
>> Xem thên: Xu hướng Liquid Staking Derivatives (LSD) bùng nổ trong mạng lưới DeFi
Ưu điểm và hạn chế của Liquid Restaking là gì?
Liquid Restaking Protocol đang tạo ra xu hướng mới ở DeFi nhờ thúc đẩy hiệu quả dùng vốn và tăng tiềm năng sinh lời. Nhưng mô hình nào cũng có 2 mặt, bên cạnh những lợi ích thì Liquid Restaking cũng tồn tại những hạn chế nhất định, không phù hợp với người thiếu kinh nghiệm trong hoạt động này. Bên dưới là một số ưu điểm và hạn chế mà nhà đầu tư nên xem xét trước lúc tham gia:
Ưu điểm
- Tối đa hóa nguồn lợi nhuận: Nguồn thu nhập đa dạng: lợi nhuận restaking ơt EigenLayer, phần thưởng từ staking và những phần thưởng thêm từ những dịch vụ chứng thực (AVS). Điều này làm cho tài sản liên tục tạo nên giá trị.
- Giảm áp lực từ việc bán ra: Không khoá cứng những tài sản được staking, nhà đầu tư có thể bán nếu thị trường biến động, qua đó giảm áp lực cung của thị trường, đặc biệt là vào giai đoạn biến động mạnh.
- Tăng tính thanh khoản: Cả LRT và LST đều giao dịch được và dùng cho những hoạt động khác như farming hay lending. Việc này vừa có thể kiếm lợi nhuận vừa duy trì sự linh hoạt trong danh mục đầu tư.
- Góp phần bảo vệ cho hệ sinh thái: Việc tái staking ngoài việc sinh lời thì còn hỗ trợ tăng cường bảo mật cho hệ thống Ethereum cùng những dịch vụ hỗ trợ như data availability layer và oracle.
Nhược điểm
- Rủi ro từ smart contract: Mọi sai lầm ở hệ thống LRT hay giao thức EigenLayer đều đẩy người dùng đến nguy cơ mất tất cả hoặc một phần khối lượng tài sản stake được. Rủi ro về kỹ thuật này vô cùng nghiêm trọng.
- Nguy cơ mất peg: Khi thị trường có biến động mạnh, những token như LRT có nguy cơ giảm giá trị so với depeg (ETH gốc), làm người sở hữu thiệt hại ở tài sản thực.
- Yêu cầu kiến thức chuyên sâu: Liquid Restaking sở hữu cấu trúc phức tạp nên để ứng dụng nó thì người dùng cũng phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng về staking để không mắc sai lầm.
- Rủi ro bị slashing: Ở tình huống validator nhận sự uỷ quyền gây ra lỗi hay vi phạm quy định, tài sản được restake có khả năng bị phạt tương tự staking truyền thống.
Tổng quan những dự án Liquid Restaking tiêu biểu trên thị trường crypto
Trong xu hướng Restaking nổi lên như một xu thế mới trong DeFi, các giao thức Liquid Restaking đang trở thành đích đến mới nhận được nhiều sự quan tâm. Dưới đây là danh sách các giao thức Liquid Restaking nổi bật nhất hiện nay.
ether.fi
ether.fi hiện là dịch vụ Restaking có chỉ số TVL lớn nhất lên đến 4 tỷ USD. Giao thức này cho phép người dùng giữ quyền kiểm soát private key trong khi vẫn có thể uỷ quyền stake cho validator. Theo đó, mỗi validator sẽ được biểu diễn bằng một NFT, đồng thời đóng vai trò như một kho lưu giữ thông tin gồm vị thế, client, node operator,…
Cơ chế hoạt động của ether.fi khá đặc biệt với mỗi validator sẽ được đại diện bởi một NFT kiểm soát 32 ETH. Các NFT này sẽ được dùng để mint ra eETH là token phái sinh từ pool thanh khoản chứa các validator NFT.
Kể từ khi ra mắt, người dùng đã tích lượt hơn 1 tỷ EigenLayer Point và 652 tỷ ether.fi Loyalty Point.
Renzo
Renzo là một trong những giao thức cung cấp Liquid Restaking thông qua EigenLayer, tập trung vào việc nâng cao hiệu suất staking và tối đa hoá lợi nhuận. Khi stake LST vào Renzo, người dùng nhận lại token ezETH để tiếp tục tái sử dụng trong DeFi.
Tuy nhiên, giao thức này gặp nhiều tranh cãi liên quan đến tỷ lệ phân bổ token trong đợt TGE. Việc claim airdrop bằng ezPoint cũng không đồng bộ với lịch farm trên Binance Launchpool, khiến người dùng lo ngại về tính minh bạch.
Puffer Finance
Puffer tạo điểm khác biệt với các giao thức còn lại khi áp dụng các cơ chế an toàn như “anti-slashing” và “secure signer” để hạn chế rủi ro cho toàn hệ thống. Mệnh lệnh đối với validator rất rõ ràng là nếu không hoàn thành nhiệm vụ thì ETH sẽ bị khoá.
Dù token pufETH từng depeg vào tháng 2/2024, nhưng Beacon chain cho thấy nhu cầu rút tiền không lớn, chủ yếu do thanh khoản ban đầu còn mỏng.
Kelp DAO
Kelp DAO vận hành token rsETH với mục tiêu cung cấp thanh khoản cho tài sản restaked và hạn chế rủi ro trong EigenLayer.
Vào cuối tháng 2/2024, dự án phát hành token KEP tự đồng từ point với tỷ lệ 1:1, airdrop hơn 152 triệu KEP. Mỗi giao dịch claim sẽ tốn 0,5% phí, phần này sẽ được tái đầu tư để thu hút staking tiếp.
Swell Network
Swell Network phát triển giao thức Restaking xoay quanh token swETH, nhằm tối đa hoá lợi nhuận staking. swETH không chỉ được dùng để lưu giữ, mà còn tham gia cho vay, cung cấp thanh khoản hoặc khai thác vault trong tương lai.
Với TVL hiện đang là 373 triệu USD, Swell dự định triển khai Layer 2 dựa trên Polygon CDK và đã bắt tay với AltLayer lẫn EigenDA để hỗ trợ môi trường rollup.
Eigenpie
Là một SubDAO của Magpie, Eigenpie giúp người dùng Restake ETH và LST vào EigenLayer để farm point nhưng vẫn giữ được tính linh hoạt trong DeFi. Các LST được gửi vào Eigenpie sẽ tiếp tục gửi sang EigenLayer, cho phép người dùng nhận được phần thưởng từ hai giao thức.
Điểm mạnh của giao thức là hỗ trợ nhiều loại LST, giúp người dùng dễ dàng tận dụng đa dạng tài sản staking.
Mellow Protocol
Mellow Protocol xây dựng trên hạ tầng Symbiotic, nhằm mở rộng khả năng sinh lợi từ các LST. Giao thức cho phép bên thứ ba (curator) thiết lập vault với các mức độ rủi ro khác nhau, phù hợp nhiều phong cách đầu tư.
Mỗi vault sẽ gắn với mức rủi ro và loại token LRT riêng biệt, giúp đa dạng hoá danh mục và phù hợp với nhiều khẩu vị đầu tư.
Solayer
Tương đương EigenLayer trên Ethereum, Solayer cung cấp một nền tảng Restaking cho SOL đã stake. Người dùng có thể dùng lại token stake SOL để tham gia vào xác thực cho các Dapp và module trên hệ sinh thái Solana.
Solayer giúc tối ưu hoá khai thác giá trị của tài sản stake mà vẫn giữ được tính động và lưu thông trên hệ sinh thái phi tập trung.
Xu hướng tương lai của Liquid Restaking
Liquid Restaking ngày càng khẳng đị vị trí của nó trong xu hướng phát triển của DeFi, đặc biệt là vào thời điểm nhu cầu hiệu suất vốn đang cần được tối ưu đồng thời tăng khả năng sinh lời ở nhóm nhà đầu tư. Mô hình này không chỉ thể hiện sự phát triển thông qua những con số thực tế mà nó còn chứng mình qua sự đổi mới liên tục ở phương thức những dự án cạnh tranh nhau và kết hợp nó trong hệ sinh thái đa dạng DeFi.
Mở rộng những dịch vụ chứng thực (AVS)
Một nhân tố kích thích sự phát triển của liquid restaking chính là sự tăng trưởng của Active Validation Services (AVS). Giao thức đi đầu trong giao thức restaking chính là EigenLayer đang hỗ trợ đa dạng dịch vụ thiết yếu ở hạ tầng của blockchain như data availability layer, oracle, sequencer,…
Hoạt động restake LST ngoài việc đem đến lợi nhuận mà nó còn đóng góp trực tiếp vào hoạt động duy trì và bảo vệ sự vận hành cho những layer trên. Việc này hỗ trợ Liquid Restaking liên kết chặt chẽ với những nhân tố trọng yếu của hệ thống web3, vượt ra khỏi lợi nhuận thông thường.
Tổng giá trị tài sản bị khóa (TVL) đang tăng trưởng mạnh
Cho đến tháng 04/2024, chỉ số TVL ở những mô hình Liquid Restaking đã đạt 8 tỷ đô, chiếm xấp xỉ 10% trên tổn TVC của toàn bộ hệ sinh thái DeFi (tương đương 98 tỷ đô). Đây là con số chứng minh nhà đầu tư đang có sự tin tưởng vào khả năng trong tương lại của tái staking và sẵn lòng phân phối vốn cho những giao thức có hỗ trợ LRT. Tín hiệu này vô cùng tích cực, minh chứng cho Liquid Restaking không phảo xu hướng nhất thời mà chính là sự phát triển bền vững.
Cuộc đua giữa những giao thức LRT
Đi theo sự bùng nổ ở mô hình trên chính là sự cạnh tranh gắt gao giữ những án hỗ trợ LRT như KelpDAO, Renzo, puffe hay ether.fi. Những nền tảng không ngừng phát hành những ưu đãi như phần thưởng staking được tăng lên, mở rộng tích hợp với đa dạng giao thức DeFi hay airdrop token để thu hút thanh khoản cùng cộng đồng người dùng.
Với góc độ của nhà đầu tư thì việc này tạo ra môi trường đa dạng trong hoạt động tiếp cận chiến lược đạt lợi nhuận cao nhất, nhưng cũng yêu cầu sự sàng lọc cẩn thận giữa những dự án để không gặp phải rủi ro không đáng kể.
Kết luận
Trên đây là toàn bộ thông tin về Liquid Restaking là gì cùng các dự án nổi bật đang dẫn đầu xu hướng này. Qua bài viết, BlogTrading hy vọng đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về tiềm năng phát triển của Liquid Restaking trong bức tranh DeFi hiện tại và tương lai.
Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin, không được xem là lời khuyên đầu tư. BlogTrading không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định tài chính nào được đưa ra dựa trên các thông tin nêu trên.
