Hashrate là gì? Đây là chỉ số quan trọng trong blockchain, đặc biệt trong quá trình khai thác tiền mã hóa. Hashrate phản ánh sức mạnh xử lý của mạng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng xác minh giao dịch và khai thác coin. Đối với các thợ đào, hiểu rõ hashrate giúp đánh giá mức độ an toàn, hiệu quả và tối ưu lợi nhuận trong hoạt động đào Bitcoin. Vậy hashrate hoạt động như thế nào? Tác động của nó đến thị trường tiền mã hóa ra sao? Hãy khám phá chi tiết ngay cùng blogtrading nhé.
Hashrate là gì? Hashing là gì?
Hãy cùng khám phá những khái niệm nền tảng về Hash Rate là gì, đồng thời tìm hiểu thêm về các thuật ngữ liên quan để bạn có cái nhìn tổng quát và dễ dàng nắm bắt nhé.
Hashing là gì?
Đây là một quy trình chuyển đổi dữ liệu đầu vào với kích thước bất kỳ thành một chuỗi giá trị đầu ra cố định, thông qua việc áp dụng các thuật toán toán học đặc thù. Đặc điểm nổi bật của quá trình này là dù dữ liệu đầu vào có dài ngắn khác nhau, kết quả đầu ra luôn có độ dài nhất định, giúp đảm bảo tính nhất quán và bảo mật. Việc này được thực hiện thông qua các thuật toán băm chuyên dụng.
Các thuật toán băm phổ biến hiện nay
Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của Hashing, chúng ta hãy khám phá một số thuật toán băm phổ biến hiện nay:
- CRC32: Hàm băm tạo ra chuỗi giá trị 8 ký tự, hoạt động dựa trên thuật toán Cyclic Redundancy Check. Điểm mạnh của CRC32 nằm ở khả năng tính toán nhanh chóng và kết quả có độ dài ngắn gọn, phù hợp cho việc kiểm tra lỗi dữ liệu trong truyền thông.
- MD5: Thuật toán băm phổ biến với đầu ra 32 ký tự, dựa trên nguyên lý Message Digest. MD5 được ưa chuộng nhờ tính chính xác cao và quy trình xử lý không quá phức tạp. Tuy nhiên, tính bảo mật của MD5 ngày nay không còn được đánh giá cao do dễ bị tấn công va chạm.
- SHA-1: Secure Hash Algorithm 1 tạo ra giá trị băm có độ dài 40 ký tự và là một phần của dự án Capstone do Chính phủ Hoa Kỳ phát triển. Dù từng được sử dụng rộng rãi, SHA-1 hiện không còn được khuyến nghị do đã xuất hiện các phương pháp tấn công có khả năng phá vỡ tính toàn vẹn của nó.
- SHA-2: Tập hợp các hàm băm mật mã được phát triển bởi Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA) và ra mắt từ năm 2001. Hệ thống này bao gồm các biến thể như SHA-224, SHA-256, SHA-384 và SHA-512. SHA-2 nổi bật với cấu trúc Merkle-Damgård và cơ chế nén một chiều theo mô hình Davies-Meyer, giúp tăng cường tính bảo mật so với các thuật toán tiền nhiệm.
Hashrate là gì?
Hashrate hay tỷ lệ băm là chỉ số đo lường khả năng xử lý và giải quyết các phép tính băm của hệ thống máy tính trong một mạng lưới nhất định. Đơn vị của hashrate thường được tính theo số lần xử lý mỗi giây (H/s, MH/s, GH/s). Hashrate càng cao, khả năng xử lý và bảo mật mạng lưới càng mạnh mẽ.
Trong các mạng lưới sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Work (PoW) như SHA-256 của Bitcoin, Ethash của Ethereum và Equihash của Zcash, hashrate đóng vai trò then chốt trong việc duy trì tính an toàn và ổn định của hệ thống.
Tính chất của Hashrate là gì?
Để tạo nên một hashrate cơ bản thì cần đáp ứng được những tính chất dưới đây:
- Quick Computation: Hashrate sẽ nhanh chóng thực hiện tính toán ra kết quả của giá trị băm (hash) ở một thông điệp ngẫu nhiên.
- Deterministic – khả năng xác định: Đối với từng đoạn mã, ngay khi dùng hàm băm thì trader chỉ có thể ra duy nhất một đáp bất kể qua bao nhiêu lần chạy chương trình.
- Pre-image Resistance – Tính một chiều: Đối với từng giá trị đầu ra (hash), sẽ không ai có thể đoán nó có giá trị đầu vào như thế nào. Và hiện nay vẫn không có bất kỳ thuật toán nào có khả năng làm điều này.
- Collision Resistant: Đối với giá trị ở hai đầu vào là A và B thì giá trị hash đầu A không thể trùng với hash đầu B, có thể nói xác suất trùng là rất thấp và gần như là không có.
- Avalanche Affect – Sự nhạy cảm: Đối với mỗi giá trị đầu vào, chỉ cần bạn thay đổi một từ ở chuỗi thì nó thay đổi tất cả giá trị băm.
Phương thức xác định tỷ lệ hàm băm ở crypto
Tỷ lệ băm là gì? Thuật ngữ này để mô tả về chỉ số dùng đo lường khả năng giải quyết vấn đề của những máy đào coin. Trong quy trình đào coin, những thợ đào phải xử lý những bài toán với mật mã vô cùng phức tạp, yêu cầu hàng triệu phép tính cho mỗi giây nhằm tìm ra giá trị hash thích hợp.
Thợ đào hướng tới mục tiêu là làm như thế nào có được hàm băm với giá trị nhỏ hơn hoặc tương đương với giá trị của mục tiêu đã định. Để có được điều trên, thợ đào phải tìm được một nonce (số chỉ dùng được một lần) phù hợp. Nonce sẽ khởi đầu ở số 0 sau đó sẽ tăng dần qua mỗi lần thử. Điều này chính là quá trình yêu cầu tính kiên nhẫn cùng khả năng tính toán chuyên sâu, do xác suất tìm ra giá trị đúng vô cùng thấp.
Số lần thử nghiệm mà máy đào thực hiện mỗi giây chính là tỷ lệ băm hoặc công suất băm của máy đó. Số lần mà máy đào thực hiện thử nghiệm ở mỗi giây chính là tỷ lệ hash hay công suất băm mà máy đó đạt được.
Lý do tăng của tỷ lệ băm là gì?
Tỷ lệ băm có khả năng sẽ tăng lên kể cả lúc giá tiền điện tử giảm. Nguyên nhân của việc này là:
- Công nghệ tiên tiến: Tuy mức lợi nhuận có giảm nhưng sự xuất hiện của những máy đào hiện đại cùng hiệu suất cải tiến vẫn đẩy mạnh được tỷ lệ hash tăng lên. Việc này cho phép những “big boy” ở lĩnh vực này tiếp tục duy trì sự cạnh tranh với nhau, còn những thợ đào cá nhân lại khó duy trì sự vận hành. Một minh chứng điển hình vào năm 2018, tuy giá Bitcoin suy giảm hơn 78% nhưng tỷ lệ hash ở toàn cầu vẫn tiếp tục tăng nhờ vào những tiến bộ về công nghệ khai thác.
- Lợi nhuận khai thác giảm: Nếu giá tiền mã hoá có sự suy giảm thì thu nhập của miner cũng sẽ giảm, nhưng những khoản chi phí cho việc vận hành như thiết bị, điện vẫn được giữ nguyên. Chẳng hạn khi giá Bitcoin giảm từ mức 25.000 USD xuống còn 10.000 USD thì nguồn lợi nhuận mà miner mất đi cũng sẽ giảm tương ứng.
Đơn vị đo lường tỷ lệ băm
Hàm băm được đo với đơn vị Hash/giây (H/s), cùng sự phát triển về công nghệ, những đơn vị lớn hơn được dùng để thể hiện cho công suất băm:
- Kilohash (KH/s): 1.000 H/s
- Megahash (MH/s): 1.000.000 H/s
- Terahash (TH/s): 1.000.000.000 H/s
- Petahash (PH/s): 1.000.000.000.000 H/s
Tầm quan trọng trong đầu tư tiền mã hoá của Hashrate là gì?
Hashrate giữ vai trò vô cùng quan trọng đối với thị trường tiền mã hoá vì nó đem đến rất nhiều lợi ích, bên dưới là 3 vai trò quan trọng nhất của Hashrate:
Hỗ trợ tốt hơn vấn đề an ninh mạng
Hashrate chính là một chỉ số trọng yếu, phản ánh về mức độ an toàn của hệ thống blockchain. Tỷ lệ hash càng cao thì hệ thống sẽ càng an toàn trước những cuộc tấn công mạng, đặc biệt là 51% attack.
Nếu Hashrate càng cao, hacker cần phải chiếm được sức mạnh tính toán một cách vượt trội nhằm chiếm đoạt quyền kiểm soát mạng. Việc này yêu cầu nguồn lực rất lớn cùng sự hợp sức của nhiều thợ đào, làm cho những cuộc tấn công dần trở nên bất khả thi với những cá nhân hay nhóm nhỏ.
Lịch sử phát triển của blockchain đã chứng minh khi Hashrate càng thấp thì càng dễ tấn công. Đã có vài tình huống hệ thống bị một cá nhân thợ đào chiếm đoạt quyền kiểm soát.
Bitcoin chính là sự chứng minh điển hình cùng Hashrate khá lớn, hỗ trợ hệ thống miễn nhiễm trước những cuộc 51% attack. Việc này đã củng cố về niềm tin của những chuyên gia cùng nhà đầu tư cho vấn đề bảo mật của loại coin đứng đầu này.
Giám sát cùng quản lý mạng lưới
Hashrate ngoài việc hỗ trợ hoạt động khai thác thì nó còn giữ vai trò quan trọng đối với hoạt động giám sát cũng như duy trì vận hành của hệ thống. Bitcoin Core là phần mềm được phát hành bởi nền tảng Bitcoin, dùng Hashrate kết hợp cùng mức độ khó trong việc khai thác nhằm triển khai những chứng năng cần thiết. Cụ thể sẽ có chức năng dự đoán về thời gian giữa những khối, hỗ trợ quản lý một cách hiệu quả trong những hoạt động ở mạng lưới.
Điều chỉnh độ khó trong vấn đề khai thác
Hashrate giữ vai trò là trung tâm đối với hoạt động xác nhận cũng như điều chỉnh mức độ khó khăn khi khai thác, hỗ trợ duy trì thời gian thiết lập khối ổn định (đối với Bitcoin thường là 10 phút).
Hệ thống Bitcoin dùng cơ chế được điều chỉnh độ khó một cách tự động sau mỗi 2016 khối (trong khoảng 2 tuần) nhằm thích ứng với mức độ gia tăng về sức mạnh tính toán nếu có thêm sự tham gia của thợ đào.
Nếu Hashrate gia tăng, mạng lưới sẽ gia tăng độ khó nhằm hạn chế hoạt động tạo khối nhanh chóng, duy trì mức độ cân bằng cùng sự ổn định của hệ thống. Cơ chế trên đảm bảo cho việc dù có bao nhiêu miner tham gia hay sức mạnh tính toán ở hệ thống tăng mạnh, thời gian thiết lập khối trung bình vẫn được giữ nguyên, duy trì mức độ ổn định cùng sự tin cậy của mạng lưới.
Bitcoin Hashrate: Sự tương quan giữa hashrate và giá Bitcoin
Ở hệ thống Bitcoin, hashrate chính là tốc độ băm thực hiện tính toàn của miner (máy đào) nhằm xử lý thuật toán SHA-256, ngoài ra nó còn được xem xét là hash power (sức mạnh băm), hash per second (băm trên giây) chính là thước đo cho hiệu xuất của máy đào: Đây là đơn vị biểu trưng cho số lượng thực hiện tính toán SHA-256 kéo cho việc triển khai với một giây.
Nhìn chung, đa phần mọi người đều đồng ý với quan điểm sự suy giảm ở hash rate là minh chứng cho những thợ đào đã thoát khỏi mạng làm cho giá của BTC suy giảm và ngược lại.
Tương tự hình đại diện của total Hashrate của Bitcoin kể từ khi xuất hiện cho đến hiện nay. Nó có nhiều nét tương quan với mức giá của BTC, do đó một vài nhà phân tích theo on-chain thường theo dõi sự tăng giảm ở Total Hashrate nhằm dự đoán về xu hướng giá BTC.
Quan hệ giữa Hashrate, lợi nhuận khai thác và độ khó
Trong lĩnh vực khai thác tiền mã hóa, Hashrate, lợi nhuận khai thác và độ khó của mạng lưới luôn gắn bó mật thiết với nhau, tạo thành một mối quan hệ tác động qua lại:
Hashrate và độ khó khai thác
Khi số lượng thợ đào tham gia mạng lưới tăng lên, Hashrate sẽ tăng theo. Để duy trì thời gian tạo khối ổn định, mạng lưới sẽ tự động điều chỉnh độ khó khai thác. Mining Difficulty sẽ tăng lên nhằm đảm bảo rằng ngay cả khi Hashrate cao, các khối mới vẫn được tạo ra trong khoảng thời gian quy định (như Bitcoin là 10 phút).
Ngược lại, nếu Hashrate giảm, độ khó khai thác sẽ được điều chỉnh xuống để giúp thợ đào có thể giải quyết bài toán băm dễ dàng hơn.
Độ khó khai thác và lợi nhuận của thợ đào
Khi Mining Difficulty tăng, các thợ đào phải thực hiện nhiều phép tính hơn để giải được bài toán mật mã. Điều này có nghĩa là mỗi thợ đào sẽ tiêu tốn nhiều tài nguyên hơn (điện năng, phần cứng) để tìm ra khối mới.
Do đó, cơ hội nhận phần thưởng của mỗi thợ đào giảm đi nếu họ không nâng cấp thiết bị hoặc tham gia vào các nhóm đào (mining pool).
Hashrate và lợi nhuận khai thác
Hashrate cao đồng nghĩa với sức cạnh tranh lớn trong mạng lưới. Điều này thường dẫn đến việc độ khó tăng, làm giảm lợi nhuận của từng thợ đào riêng lẻ.
Tuy nhiên, nếu giá Bitcoin tăng mạnh, lợi nhuận của thợ đào vẫn có thể được duy trì hoặc tăng lên, ngay cả khi độ khó cao. Ngược lại, khi giá Bitcoin giảm, thợ đào phải chịu chi phí cao trong khi phần thưởng không đổi, dẫn đến lợi nhuận giảm mạnh.
Ứng dụng của Hashrate
Hashrate không chỉ là chỉ số đo lường sức mạnh tính toán mà còn có nhiều ứng dụng quan trọng trong thế giới tiền điện tử và công nghệ blockchain. Cụ thể như sau:
Ứng dụng của hàm băm trong blockchain
Trong blockchain, hàm băm không chỉ được sử dụng trong cơ chế Proof of Work mà còn là công cụ định danh cho các khối dữ liệu, đảm bảo tính liên kết và thứ tự giữa các khối.
Định danh khối dữ liệu
Mỗi khối trong blockchain được gán một giá trị băm duy nhất dựa trên nội dung của khối đó. Nếu nội dung khối bị thay đổi, giá trị băm cũng sẽ thay đổi, giúp phát hiện và ngăn chặn các thao tác gian lận.
Proof of Work trong Blockchain
Trong các mạng blockchain như Bitcoin, Proof of Work (PoW) là cơ chế bảo mật cho phép xác thực giao dịch và tạo khối mới.
- Mỗi khối mới yêu cầu các thợ đào phải tìm ra một giá trị đầu vào phù hợp để tạo ra giá trị băm đáp ứng yêu cầu của mạng (chẳng hạn phải bắt đầu bằng một số lượng nhất định ký tự 0).
- Do tính chất của hàm băm là không thể đoán trước, các thợ đào phải thử từng giá trị đầu vào (mỗi lần thử gọi là một lần Hash).
- Thợ đào đầu tiên tìm được giá trị đúng sẽ có quyền xác nhận giao dịch trong khối đó và nhận phần thưởng khối.
Ứng dụng của hàm băm trong thực tế
Hàm băm và kỹ thuật Hashing được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ bảo mật đến quản lý dữ liệu. Dưới đây là những ứng dụng phổ biến nhất của hàm băm:
Xác minh tệp dữ liệu
Hàm băm được sử dụng để tạo ra mã định danh duy nhất cho mỗi tệp hoặc đoạn dữ liệu. Các hệ thống kiểm soát phiên bản như Git, Mercurial tận dụng hàm băm để định danh và theo dõi từng phiên bản của tệp, đảm bảo tính duy nhất và tránh xung đột dữ liệu.
Xác minh tính toàn vẹn của dữ liệu
Hàm băm giúp người dùng kiểm tra xem một tệp hoặc thông điệp có bị thay đổi trong quá trình truyền tải hay không. Khi tải xuống tệp từ internet, bạn có thể so sánh giá trị băm của tệp đã tải với giá trị băm được công bố ban đầu. Nếu cả hai giá trị trùng khớp, tệp không bị sửa đổi.
Tạo và xác nhận chữ ký số
Trong các hệ thống xác thực chữ ký số, hàm băm được sử dụng để chuyển đổi thông điệp hoặc tài liệu thành chuỗi băm duy nhất. Chuỗi này sau đó được mã hóa bằng khóa cá nhân của người gửi để tạo chữ ký số. Người nhận sử dụng khóa công khai để kiểm tra tính hợp lệ của chữ ký, đảm bảo nội dung không bị can thiệp.
Xác minh mật khẩu
Hàm băm là phương pháp bảo mật phổ biến trong việc lưu trữ mật khẩu người dùng. Thay vì lưu mật khẩu dạng văn bản gốc, hệ thống sẽ lưu chuỗi băm của mật khẩu. Khi người dùng đăng nhập, mật khẩu họ nhập sẽ được băm lại và so sánh với giá trị băm đã lưu. Phương pháp này giúp ngăn chặn việc lộ mật khẩu ngay cả khi dữ liệu bị đánh cắp.
Tại sao giá Bitcoin giảm nhưng Hashrate vẫn tăng?
Theo CEO Yuriy Avdeev, thợ đào thường không bán tháo coin mà tích trữ trong thời gian dài, khiến nguồn cung không thay đổi nhiều. Mặc dù vậy, chi phí khai thác vẫn bị ảnh hưởng, đặc biệt ở những khu vực có giá điện thấp như Canada, Iceland, hoặc Nga, làm tăng Hashrate.
Bên cạnh đó, CTO Igor Lebedev cũng giải thích rằng khi nhiều máy đào tham gia, phần thưởng sẽ giảm. Tuy nhiên, khi máy đào rút lui, phần thưởng lại tăng, giúp duy trì Hashrate mạng lưới.
Mặc dù Hashrate tăng có thể làm giảm lợi nhuận khai thác, giá trị của Bitcoin vẫn duy trì ổn định và tiềm năng dài hạn không thay đổi. Bitcoin vẫn là một kênh đầu tư hấp dẫn, đặc biệt cho các nhà đầu tư kiên nhẫn.
Ngoài ra, lợi nhuận khai thác phụ thuộc còn vào các yếu tố như mức độ cạnh tranh, tỷ lệ băm và chiến lược đầu tư. Thợ đào cần liên tục nâng cấp sức mạnh băm để tối ưu hóa lợi nhuận.
Có thể thấy việc tham gia vào khai thác Bitcoin không dễ dàng, vì nó đòi hỏi một khoản đầu tư lớn và tiêu tốn nhiều năng lượng, tạo ra một gánh nặng tài chính không nhỏ.
Các công cụ theo dõi Hashrate của Bitcoin
Việc theo dõi Hashrate thường xuyên không chỉ giúp bạn đánh giá sức mạnh mạng lưới mà còn hỗ trợ đưa ra các quyết định đầu tư hiệu quả. Dưới đây là những trang web đáng tin cậy cung cấp thông tin Hashrate Bitcoin mà bạn nên tham khảo:
- Blockchain.com: Cung cấp các biểu đồ và đồ thị theo dõi Hashrate của Bitcoin theo thời gian, giúp bạn dễ dàng nắm bắt sự biến động của sức mạnh tính toán trong mạng lưới. Giao diện trực quan và dễ sử dụng, phù hợp cho cả nhà đầu tư mới và giàu kinh nghiệm.
- Bitinfocharts.com: Được đánh giá cao nhờ thông tin toàn diện về Bitcoin như Hashrate, giá, số lượng giao dịch và khối mới. Đặc biệt, trang web này hỗ trợ theo dõi Hashrate theo thời gian thực, giúp bạn cập nhật ngay lập tức các thay đổi của mạng lưới.
- Coinwarz.com: Tập trung vào phân tích lợi nhuận khai thác, chi phí và hiệu suất của các thiết bị khai thác. Đặc biệt hữu ích cho các thợ đào muốn tối ưu hóa chiến lược khai thác của mình dựa trên Hashrate.
- BTC.com: Đem đến dữ liệu Hashrate chính xác cùng với nhiều chỉ số quan trọng khác của Bitcoin như độ khó khai thác, thời gian khối và tổng số giao dịch. Hữu ích cho cả nhà đầu tư và thợ đào muốn theo dõi sức khỏe của mạng lưới Bitcoin.
- CoinMarketCap và CoinGecko: Cả 2 nền tảng này không chỉ cung cấp thông tin về giá và khối lượng giao dịch của Bitcoin mà còn hỗ trợ theo dõi Hashrate của Bitcoin và các đồng tiền mã hóa khác. Đây là lựa chọn lý tưởng cho nhà đầu tư muốn có cái nhìn tổng quan về thị trường tiền mã hóa.
Lời khuyên cho nhà đầu tư: CoinMarketCap là một trong những cẩm nang điện tử bạn nên tham khảo để theo dõi Hashrate Bitcoin và các chỉ số quan trọng khác. Tuy nhiên, đừng chỉ dừng lại ở một nguồn thông tin. Hãy so sánh dữ liệu từ nhiều trang web uy tín để có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.
Kết luận
Khi công nghệ tiếp tục tiến bộ thì chức năng của Hashrate có thể thay đổi, nhưng nó vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự ổn định và an toàn của các mạng tiền mã hóa. Do đó, việc hiểu rõ Hashrate là gì sẽ giúp nhà đầu tư có cái nhìn sâu sắc hơn về công nghệ blockchain, từ đó đưa ra quyết định đầu tư thông minh. BlogTrading hy vọng bài viết này đã cung cấp thông tin hữu ích cho bạn.
